Bí quyết “bắt bệnh” độ lặp lại của robot hàn Nhật bãi
Trong bối cảnh chi phí đầu tư vào tự động hóa ngày càng tăng cao, việc sử dụng robot hàn Nhật bãi trở thành một giải pháp kinh tế được nhiều doanh nghiệp lựa chọn. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất khi "tiếp quản" một cỗ máy cũ chính là khả năng duy trì độ lặp lại. Đây là một chỉ số sống còn, quyết định liệu robot của bạn có thực sự mang lại sự nhất quán trong sản xuất hay không.Nếu robot cũ mất đi độ lặp lại, nó không chỉ đơn thuần là một cỗ máy chạy chậm hơn, mà còn là một "quả bom hẹn giờ" chất lượng, đe dọa trực tiếp đến uy tín và lợi nhuận của bạn.
Vậy làm thế nào để "bắt bệnh" và kiểm tra chính xác khả năng lặp lại của một robot hàn Nhật bãi?
Nội dung bài viết
Tầm quan trọng của độ lặp lại
Độ lặp lại (thường được nhà sản xuất công bố là
Một robot cũ với độ lặp lại kém sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng:
- Sai lệch mối hàn: Mối hàn sẽ không ổn định, lúc sâu, lúc nông. Điều này đặc biệt tai hại với các chi tiết mỏng hoặc đòi hỏi dung sai chặt chẽ.
- Tăng phế phẩm: Sai lệch đường hàn khiến sản phẩm không đạt chuẩn, buộc phải loại bỏ, làm tăng chi phí vật liệu và thời gian.
- Hư hỏng vật tư tiêu hao: Độ lệch vị trí có thể khiến mỏ hàn va chạm, làm hỏng Tip, Nozzle hoặc thậm chí là Cổ súng hàn, gây gián đoạn sản xuất liên tục.
Để tránh những rủi ro này, việc hiểu rõ và kiểm tra nguyên nhân suy giảm độ lặp lại là điều bắt buộc.
“Bộ ba thủ phạm” gây giảm độ lặp lại của robot hàn Nhật bãi
Sự xuống cấp của robot cũ thường tập trung vào ba nhóm nguyên nhân chính, đòi hỏi phải kiểm tra kỹ lưỡng:
* Hư hỏng cơ khí trục
Theo thời gian, các khớp nối (joints) của robot không thể tránh khỏi sự mài mòn. Đặc biệt, các trục thường xuyên chịu tải trọng và di chuyển (như Trục 1 - Base, Trục 5 và Trục 6 - Cổ tay) sẽ xuất hiện độ rơ (backlash) do sự lỏng hoặc mòn của hộp số (Gearbox) và vòng bi (Bearing). Khi robot đổi hướng di chuyển, sự rơ này tạo ra một "độ trễ" không kiểm soát, khiến vị trí thực tế khác xa vị trí chương trình mong muốn.
* Sự cố hệ thống truyền động và phanh
Các động cơ servo cũ có thể không còn đủ lực để giữ vững vị trí chính xác khi chịu tải trọng. Quan trọng hơn, hệ thống phanh của từng trục robot có nhiệm vụ khóa chặt trục khi robot dừng lại. Nếu phanh bị mòn hoặc hỏng, trọng lực có thể kéo cánh tay robot lệch khỏi vị trí lập trình, đặc biệt khi robot ở tư thế "vươn" ra ngoài.
* Sai lệch điểm công cụ
Đây là nguyên nhân phổ biến và dễ bị bỏ qua nhất. TCP là điểm trung tâm của súng hàn mà robot sử dụng để tính toán quỹ đạo. Việc va chạm nhẹ, thay thế Tip hàn không đúng cách, hoặc lắp lại súng hàn sau bảo trì không chuẩn đều có thể làm TCP bị sai lệch. Một TCP sai khiến mọi đường hàn đều bị sai, dù robot có giữ được độ lặp lại cơ khí tốt đi chăng nữa.
Quy trình “5 bước” bắt bệnh độ lặp lại thực té
Kiểm tra độ lặp lại không chỉ là đọc thông số trên giấy mà cần phải thực hiện kiểm tra thực tế trên sàn nhà máy. Quy trình sau đây sẽ giúp bạn đánh giá khách quan nhất:
* Bước 1: Kiểm tra ngoại quan và độ rơ ban đầu
Đầu tiên, hãy kiểm tra bằng mắt thường. Tìm kiếm dấu hiệu rò rỉ dầu mỡ ở các khớp hoặc các vết nứt, móp méo trên thân robot – những dấu hiệu của va chạm nghiêm trọng. Tiếp theo, tắt phanh từng trục và dùng tay lắc nhẹ cánh tay robot. Nếu cảm nhận thấy độ rơ quá lớn và dễ dàng, đặc biệt ở các trục cuối (Trục 5, 6), đó là một cảnh báo nghiêm trọng về sự mòn của hộp số.
* Bước 2: Chuẩn hóa lại TCP
Sử dụng thiết bị đo TCP chuyên dụng (thường là một cảm biến hoặc kim nhọn cố định). Chạy lại quy trình Calibrate TCP theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Điều cốt yếu ở bước này là hãy chạy quy trình định vị TCP này 3 đến 5 lần liên tiếp. Nếu kết quả đo TCP giữa các lần không nhất quán (chênh lệch đáng kể), điều này báo hiệu robot đang gặp vấn đề về độ lặp lại cơ khí nghiêm trọng, vì nó không thể quay lại chính xác vị trí chuẩn hóa ban đầu.
* Bước 3: Phương pháp kiểm tra độ lặp lại bằng đồng hồ so
Đây là phương pháp truyền thống và chính xác nhất để định lượng sai số.
- Thiết lập điểm test: Lập trình một điểm dừng (P1) trên một chi tiết hoặc Jig gá cố định.
- Sử dụng đồng hồ so: Cố định một đồng hồ so sao cho kim của nó chạm vào chính xác điểm P1.
- Thực hiện test lặp: Lập trình robot di chuyển ra xa (P2) sau đó quay lại chính xác P1.
- Quan sát: Chạy chương trình lặp đi lặp lại P1 - P2 - P1 khoảng 20 đến 30 lần liên tục. Quan sát và ghi nhận độ lệch tối đa của kim đồng hồ so.
Độ lệch tối đa bạn ghi nhận được chính là độ lệch tổng thể. Ví dụ: Nếu kim lệch tối đa 0,4 mm theo cả hai hướng, độ lặp lại thực tế là 0,8mm. So sánh con số này với thông số kỹ thuật ban đầu của robot (thường khoảng 0,02 đến 0,1mm) để đánh giá mức độ xuống cấp.
* Bước 4: Phân tích nhật ký báo lỗi hệ thống
Đừng bỏ qua "bộ não" của robot. Truy cập vào tủ điều khiển và kiểm tra lịch sử báo lỗi. Hãy tìm kiếm các lỗi lặp đi lặp lại liên quan đến Servo Error, Encoder Error, hoặc Brake Error. Những lỗi này thường chỉ xuất hiện khi robot chịu tải hoặc di chuyển ở tốc độ cao, và là dấu hiệu rõ ràng nhất của sự cố hệ thống truyền động cần được can thiệp.
* Bước 5: Đánh giá mối hàn thực tế
Cuối cùng, hãy chạy thử một chương trình hàn trên vật liệu thực tế. Độ lặp lại kém sẽ thể hiện rõ qua sự không đồng đều của mối hàn:
- Mối hàn có độ ngấu không nhất quán (lúc sâu, lúc cạn).
- Thường xuyên bị lỗi hồ quang không ổn định (do tip hàn bị dịch chuyển liên tục so với phôi).
- Hiện tượng bắn tóe (spatter) bất thường do góc súng hàn thay đổi.
Công ty CP máy và thiết bị Toàn Cầu là nhà cung cấp uy tín chuyên cung cấp robot hàn Nhật bãi với chế độ bảo hành lên đến 12 tháng, đội ngũ nhân viên giàu kinh nghiệm luôn sẵn sàng hỗ trợ lắp đặt, sửa chữa, đảm bảo linh kiện thay thế được chuẩn bị đầy đủ và có sẵn. Quý khách có thể hoàn toàn khi mua máy tại công ty chúng tôi.
Thông tin liên hệ:
Cty CP Máy và thiết bị Toàn Cầu.
Ad: Km2 - Phan Trọng Tuệ- Thanh Trì - Hà Nội.
Tel: 02436658802/0913308.425
Email: mayhancongnghiep@gmail.com.
Website: https://robotec.com.vn/
